Cố nghệ sĩ Nguyễn Hậu ghi dấu với hàng trăm vai diễn đáng nhớ nhưng cuộc đời của ông lại lắm thăng trầm.

Cố diễn viên Nguyễn Hậu là một gương mặt quen thuộc với khán giả qua hàng trăm vai phụ trong các bộ phim truyền hình. Vai diễn ba của bé An (Hùng Thuận) trong bộ phim Đất Phương Nam của ông dù xuất hiện không nhiều nhưng tới thời điểm hiện tại vẫn được đông đảo người xem nhớ tới. Chăm chỉ, nghiêm túc cống hiến cho nghệ thuật và đầy tài năng nhưng cuộc đời của cố nghệ sĩ lại rất khó khăn, vất vả.

Từ cậu bé mê phim tới diễn viên quen mặt trên truyền hình 

Nguyễn Hậu sinh năm 1953 tại Sa Đéc – Đồng Tháp. Thuở còn bé, ông thường được các anh chị dắt ra Thị xã Sa Đéc xem phim nên mê phim từ rất sớm. Ông mê phim tới mức nhiều lần bị gia đình ngăn cấm, ông liền trốn nhà, đi bộ hàng chục cây số từ quê lên thị xã, đứng ngẩn ngơ trước rạp phim để xin vào xem ké. Nhiều lần bị mẹ bắt được đánh đòn rất nặng nhưng ông vẫn không bỏ được thói mê phim ảnh.

Năm 14 tuổi, cả gia đình ông chuyển lên sinh sống ở Sài Gòn. Tưởng ở môi trường mới, ông sẽ bớt “tật” mê phim nhưng lại càng ghiền hơn. May mắn, trong lớp học, ông được ngồi cạnh con trai của ông chủ hãng phim Lidac nên thường xuyên được cậu bạn này rủ đi đóng vai quần chúng. Tới thời điểm luyện thi tú tài, ông lại cùng lớp với con gái cố đạo diễn Bùi Sơn Duân (Lam Sơn). Khi theo bạn về nhà chơi, biết ba của bạn là đạo diễn, ông đã hỏi đủ thứ về phim ảnh. Chính đạo diễn Bùi Sơn Duân sau này đã giúp Nguyễn Hậu tới với con đường diễn xuất chuyên nghiệp.

Năm 1974, Nguyễn Hậu có vai diễn đầu tiên là vai một thủy thủ trẻ trong phim Hải Vụ 79, hợp tác với Thái Lan. Năm 1982, đạo diễn Bùi Sơn Duân làm phim Chiếc Vòng Bạc. Nguyễn Hậu vào vai thổ phỉ K’Nhin ra dáng và diễn rất tốt.

Ngoài ra, Nguyễn Hậu còn thể hiện diễn xuất chân thật và đa dạng trong hàng loạt bộ phim đình đám như: Người Đẹp Tây Đô, Thung Lũng Hoang Vắng, Mảnh Đất Tình Đời… Có tài năng nhưng không có nhiều lợi thế về ngoại hình, ông chỉ được nhận vai phụ. Vai chính duy nhất của ông đến nay là nhân vật thầy giáo Tành hiền lành, nhân ái trong phim Thung Lũng Hoang Vắng của đạo diễn Nhuệ Giang. Qua 40 năm đóng phim, ông đã đảm nhận khoảng 240 vai phụ, từ người nông dân hiền lành, chất phác đến tay giang hồ, anh chị…

Vai diễn được khán giả nhớ tới nhiều nhất của Nguyễn Hậu là ba của An trong phim Đất Phương Nam. Ông vào vai một chiến sĩ Cách Mạng, vì nhiệm vụ với non sông đất nước mà không thể về gặp con trai là bé An. Ông chỉ thỉnh thoảng xuất hiện với nụ cười hiền lành, chất phác. Tuy không thể hiện nhiều lời thoại nhưng qua cách phối hợp diễn xuất với Hùng Thuận, Nguyễn Hậu đã lấy đi nước mắt của khán giả. Đặc biệt, cảnh kết phim xót lòng, khi Nguyễn Hậu bị quân giặc bắt đi, “bé An” Hùng Thuận đau đớn gọi với theo đã gây ám ảnh cho nhiều thế hệ người xem.

Bộ phim cuối cùng trong cuộc đời Nguyễn Hậu là Gạo Nếp Gạo Tẻ. Ông đã khắc họa xúc động hình ảnh người cha miền quê hiền lành, hết lòng yêu thương con. Tuy nhiên, chỉ quay được vài tập, nam diễn viên buộc phải xin ngừng vì sức khỏe dần suy yếu. Để ghi nhớ người nghệ sĩ gạo cội tài năng, cần mẫn với nghề, đoàn phim Gạo Nếp Gạo Tẻ đã không chọn diễn viên khác thay thế diễn viên Nguyễn Hậu xuất hiện trên màn ảnh nhỏ. Ê-kíp đã chọn khắc hoạ nhân vật của diễn viên Nguyễn Hậu thông qua giọng nói, hình bóng hay giọng nói của diễn viên đóng thế để hoàn thành những thước phim còn lại.

Cuộc đời nhiều khốn khó, lắm thăng trầm 

Cát-sê đóng phim ít, mà lại toàn đóng vai phụ nên thu nhập của cố nghệ sĩ Nguyễn Hậu không cao. Để có thêm thu nhập, ông phải viết báo, ghi nhận nội dung, chuyện hậu trường của những phim khi mình tham gia. Công việc này không giúp ông có thêm nhiều tiền nhưng giúp gia đình có đồng ra đồng vào trong lúc đóng phim không đủ sống. Năm 1995, sau 15 năm lên TP.HCM lập nghiệp, ông cũng gom góp mua được căn nhà nhỏ ở quận Bình Thạnh.

Nhưng sau đó, con gái của Nguyễn Hậu làm ăn thua lỗ, mắc nợ, ông quyết định bán đi tài sản duy nhất của cả nhà, trả nợ cho con. Cả gia đình lại dắt díu nhau đi ở thuê. Khi con rể duy nhất của ông bị tai nạn giao thông qua đời, ông lại dang tay đón con gái cùng 2 đứa cháu ngoại dọn về ở chung. Tuy nhiên, căn hộ của gia đình ông thời điểm đó là một người cháu cho ở nhờ.

Ông tâm sự: “Đây là căn hộ của 1 đứa cháu cho ở nhờ. Thôi thì đang lúc khó khăn đành dọn qua ở tạm. Cố gắng tích cóp tiền vài năm nữa để mua một miếng đất nho nhỏ ở Hóc Môn, cất căn nhà chứ đâu thể ở nhờ hoài như vậy được”.

Không ít lần Nguyễn Hậu định bỏ nghề vì cứ trăn trở, suy nghĩ: “Tiền đóng phim không đủ nuôi sống mình, còn làm khổ vợ con. Tại sao lại phải theo cái nghề bèo bọt này?”. Trong khi bạn bè cùng thời của ông đã từ bỏ nghiệp diễn để theo đuổi những công việc khác. Ông cho biết bây giờ, gặp lại họ, có người làm giám đốc, có người làm cán bộ mà người nào cũng giàu có, sung túc, chỉ duy có ông là chật vật.

Đến cuối đời, diễn viên Nguyễn Hậu vẫn đau đáu việc đi làm kiếm tiền để tích cóp mua lại được một căn nhà của riêng mình nhưng tiếc rằng ông không thể làm được. Khi nam diễn viên từ trần, diễn viên Hùng Thuận, Lê Quang – người đóng vai Võ Tòng trong Đất Phương Nam đều đến viếng.

Diễn viên Nguyễn Hậu qua đời khi chưa quay xong ‘Gạo nếp gạo tẻ’

Biên kịch Hoàng Anh cho biết nghệ sĩ Nguyễn Hậu qua đời khi vai diễn còn dang dở. Điều này khiến đoàn phim phải đưa ra nhiều phương án cho vai ông Tuấn.

Hình ảnh cuối của cố nghệ sĩ Nguyễn Hậu trong ‘Gạo nếp gạo tẻ’

Trong phim “Gạo nếp gạo tẻ”, cố nghệ sĩ Nguyễn Hậu khắc họa xúc động hình ảnh người cha miền quê hiền lành, hết lòng yêu thương con.

Sáng 10/9, đạo diễn biên kịch Hoàng Anh phim Gạo nếp gạo tẻ chia sẻ những chi tiết xúc động về vai ông Tuấn của cố nghệ sĩ Nguyễn Hậu trên trang cá nhân. Chị cho hay Nguyễn Hậu đột ngột qua đời vào ngày 14/2 trong lúc vai ông Tuấn vẫn còn dang dở.

Sự ra đi của cố nghệ sĩ khiến nhà sản xuất và đạo diễn đứng trước 3 sự lựa chọn khó khăn.

Trước tiên là phương án thay vai ông Tuấn bằng một diễn viên khác. Theo Hoàng Anh, phương án này sẽ bảo toàn được câu chuyện nhưng sẽ khó có diễn viên nào thay thế được hình ảnh người cha mà nghệ sĩ Nguyễn Hậu đã khắc sâu vào tâm trí của khán giả.

Hình ảnh của nghệ sĩ Nguyễn Hậu trong Gạo nếp gạo tẻ.

Phương án hai là cắt bỏ hoàn toàn những phân đoạn của nhân vật ông Tuấn ở những tập tiếp theo. Phim Gạo nếp gạo tẻ quay theo cụm tập nên việc này sẽ không quá khó khăn. Tuy nhiên điều này sẽ tạo ra một cảm giác không trọn vẹn cho nhân vật và cho vai diễn cuối cùng của cố nghệ sĩ.

Phương án thứ ba đoàn phim hướng tới là không thay vai, không cắt bỏ tuyến truyện của nhân vật. Khi đó, bộ phim sẽ sử dụng những hình ảnh đặc tả như bước chân, bàn tay, dáng người của diễn viên đóng thế để thay thế hình ảnh của Nguyễn Hậu.

Phương án này gây nhiều tranh cãi khi nhân vật thoại mà không bao giờ thấy mặt, có thể ảnh hưởng đến chất lượng bộ phim. Tuy nhiên nhiều người lại ủng hộ phương án này chỉ đơn giản là vì một chữ “tình” với cố nghệ sĩ.

Cuối cùng, sau nhiều đắn đo, cả ê-kíp Gạo nếp gạo tẻ đã ủng hộ một lựa chọn của đạo diễn. Đó là phương án 3. “Ngày 10/9, một trong 2 phân đoạn cuối cùng có sự xuất hiện của chú sẽ được lên sóng ở tập 55 của bộ phim. Kể từ đây, mỗi khi đến phân đoạn của nhân vật ông Tuấn, bộ phim sẽ sử dụng những hình ảnh đặc tả như bước chân, bàn tay, dáng người của diễn viên đóng thế để thay thế hình ảnh của chú”, biên kịch Hoàng Anh cho biết.

“Cuối cùng thì cái tình của những người nghệ sĩ mong muốn dành sự trọn vẹn nhất có thể cho vai diễn cuối cùng của một người đàn anh, một đồng nghiệp đáng kính như chú đã chiến thắng tất cả”, chị viết.

Vai ông Tuấn là vai diễn cuối cùng của Nguyễn Hậu.

Nghệ sĩ Nguyễn Hậu qua đời vào ngày 14/2 vì bệnh ung thư gan. Trong 30 năm gắn bó với phim ảnh ông đã có hàng trăm vai diễn lớn nhỏ. Diễn xuất của Nguyễn Hậu được đánh giá đa dạng và phong phú với nhiều dạng vai khác nhau.

Ông từng hóa thân thành nông dân nghèo khổ, đồng chí cách mạng, địa chủ tàn ác, mật thám, tình báo, hoặc một tên lưu manh, một gã trùm ma túy khét tiếng.

Trong Gạo nếp gạo tẻ ông hóa thân thành ông Tuấn – một người cha hiền lành, hết lòng yêu thương con. Con dâu đối xử lạnh nhạt, coi thường nhưng ông vẫn nhẫn nhịn, động viên con trai giữ gia đình trọn vẹn cho hai cháu.