Kết quả đau lòng của vụ kiện hy hữu 7 con đưa nhau ra tòa giành quyền nuôi mẹ ở Quảng Ngãi

Bảy người con chia làm hai phe, đưa nhau ra tòa gi.ành quyền nuôi mẹ đã 86 tuổi. Những gì t.ệ h.ại nhất của đối phương được hai bên p.hô b.ày trước tòa để chứng minh sự b.ất hiế.u, không xứng đáng nuôi mẹ.

Quang cảnh phiên x.ử già.nh quyền nuôi mẹ chưa từng có trong lịch sử ngành

tòa á.n tỉnh Quảng Ngãi – Ảnh: TRẦN MAI

Vụ kiệ.n tụ.ng già.nh quyền nuôi mẹ thật khác biệt, bởi nhiều thẩm phán bảo chưa từng gặp. Nhiều người tò mò hỏi đồng nghiệp của mình ở nhiều tỉnh khác nhưng cũng chưa tìm ra sự việc tương tự.

Ai bất hiếu hơn ai

Ngày 30-9, TAND huyện Nghĩa Hành, Quảng Ngãi tiếp tục buổi x.ét x.ử vụ á.n “tr.anh ch.ấp quyền nghĩa vụ chăm sóc nuôi dưỡng mẹ và yêu cầu chấm d.ứt hành vi c.ản t.rở quyền, nghĩa vụ chăm sóc nuôi dưỡng mẹ”.

Phiên tòa được mở từ ngày 21-9, kéo dài đến ngày 30-9 với ba buổi x.ử. Dù tranh luận từ buổi x.ét x.ử đầu tiên nhưng đến buổi x.ử thứ ba, nguyên đơn và bị đơn đều yêu cầu chủ tọa phiên tòa tiếp tục cho tr.anh tụ.ng.

Theo trình bày của các đương sự tại phiên tòa, nguyên đơn có bốn người, bị đơn có ba người. Tất cả là con ru.ột của cụ bà đã 86 tuổi. Từ lúc đến tòa, “hai phe” đã không nhìn mặt nhau. Bị đơn đứng trước sân tòa, còn nguyên đơn đi thẳng vào phòng x.ử. Không khí c.ăng th.ẳng khởi đầu bằng ánh mắt không mấy thiện cảm họ trao nhau.

Bắt đầu phiên x.ử, đại diện nguyên đơn hỏi bị đơn những câu như chất vấn: chuyện người con của bị đơn “dính” án hình sự? Bị đơn nói “không trả lời”. Nhiều câu hỏi khó tiếp tục được nguyên đơn đặt ra khiến bị đơn phải to tiếng: “Tôi đề nghị không hỏi chuyện cá nhân, vụ kiện này giành quyền nuôi mẹ, những câu hỏi phải liên quan vụ việc”.

Những câu hỏi nguyên đơn đưa ra nhằm để chứng minh với tòa là bị đơn b.ất hi.ếu, không có đạo đức. Trong đó có những câu hỏi của nguyên đơn về người cha đã m.ất với lý do: “Chúng tôi đ.òi qu.yền nuôi mẹ xuất phát từ việc bị đơn đối x.ử không tốt với cha, xin cho tôi được nói…”. Lập tức những cái li.ếc mắt, t.rề mô.i được phía bị đơn hướng về phía nguyên đơn.

Nguyên đơn liên tục khẳng định họ mới là người chăm sóc cha mẹ lâu nay, phía bị đơn b.ất hi.ếu. Đến phần bị đơn đặt câu hỏi cũng xoay quanh việc chứng minh mình có hiếu và nguyên đơn mới bất hiếu.

Bị đơn hỏi nguyên đơn (anh trai mình): “Từ năm 2017 cha gãy chân nằm tại nhà, ông có chăm sóc ngày nào không?”. Nguyên đơn trả lời: “Con mày dọa đánh nên tao không về chăm cha được”. Bị đơn tiếp tục hỏi vặn: “Cha mất ông có xây m.ồ m.ả cho cha không?”.

Phận con chữ hiếu làm đầu

Cao trào đẩy lên từ câu hỏi này, phía nguyên đơn cho biết toàn bộ tiền phúng điếu bị đơn giữ, nguyên đơn không biết bất cứ việc gì. Nhà thờ của cha mẹ giờ cũng đứng tên bị đơn và: “Thậm chí lúc cha tôi m.ất, nó còn tra.nh cầm di ảnh, đưa tôi cầm bài vị thì nói gì việc cho tôi chăm cha”. Bị đơn lập tức nói: “Vậy là ông n.gu, con trai cả phải cầm bài vị”.

Bảy anh em ru.ột nhưng tại phiên tòa không còn chỗ cho m.áu m.ủ, họ gọi nhau bằng ông tôi, m.ày ta.o. Họ chia đôi “chi.ến tu.yến”, “tham chiến” bằng sự đ.ối đị.ch. Từ tranh luận chuyển sang cô.ng kí.ch nhau lúc nào không hay.

Bà Trần Thị Thanh Bình, thẩm phán chủ tọa phiên tòa, phải liên tục nhắc hai bên tr.anh t.ụng tôn trọng nhau, không sử dụng lời lẽ thóa mạ và công kích đạo đức của nhau. Nếu có hiềm khích cá nhân thì nói với nhau ở một nơi khác.

Những nỗi niềm…

Phiên tòa trần trụi, những góc khu.ất trong cuộc sống được hai phía l.ột sạch. Bên nào cũng cho rằng đối phương b.ịa đặ.t, v.u kh.ống mình, đề nghị đưa ra bằng chứng. Vài người họ hàng ngồi nghe đã lắc đầu, đứng dậy đi ra ngoài. Chẳng ai hiểu vì sao gia đình hòa thuận, bảy người con cùng nhau thương yêu cha mẹ giờ lại ra chốn “công đường” để tranh quyền nuôi mẹ.

Đã có tiếng khóc phát ra từ phía nguyên đơn bởi trong đơn khởi ki.ện, họ cho rằng đã năm tháng không được gặp mẹ, mỗi lần về thăm thì bị đơn ng.ăn c.ản. Thậm chí còn bị đu.ổi đá.nh khiến nguyên đơn g.ãy t.ay và tr.ầy vùng mặt, công an xã đã lập biên bản một số hành vi khác của bị đơn…

Nguyên đơn chuẩn bị 42 video đề nghị chiếu trước tòa để chứng minh bị đơn không xứng đáng nuôi mẹ; bị đơn không cho vô nhà thắp hương cho cha, họ phải gửi cha lên chùa thờ…

Dằng dặc nỗi niềm, hai vị hội thẩm nhân dân và vị đại diện viên kiểm sát từ đầu đến cuối phiên xử không nói một lời nào, ánh mắt họ đượm buồn với vụ án hy hữu này.

Trước khi tòa nghị án, nguyên đơn cho rằng: “Phía bị đơn có một người chửi bới cha mẹ và nhân thân không tốt. Một người từng từ mặt cha. Người còn lại trước nay chưa lo cho cha mẹ cả về vật chất lẫn tinh thần… tư cách đạo đức họ không xứng đáng nuôi dưỡng mẹ”.

Còn bị đơn nói: “Phía nguyên đơn có hai người ở TP.HCM, một người ở quê thì không có nhà cửa, người còn lại nhà cửa tạm bợ, làm thuê không thể nuôi mẹ già. Lâu nay mẹ ở với tôi rất tốt và tôi đang thực hiện cam kết bằng văn bản nuôi mẹ đến ch*t”.

Trong phần nhận định và tuyên á.n, hội đồng xét xử viện dẫn các điều khoản trong Luật Hôn nhân gia đình và Luật Người cao tuổi. Các con có quyền, nghĩa vụ chăm sóc, phụng dưỡng cha mẹ già như nhau.

Nhất là người mẹ đã 86 tuổi, tâm trí lúc nhớ lúc quên. Vì vậy, bị đơn ngăn cản việc thăm nom, phụng dưỡng mẹ của nguyên đơn là không đúng pháp luật, phải chấm dứt ngay hành vi này.

Về phần giành quyền trực tiếp nuôi mẹ, tòa xét thấy cả bảy người con chưa ai bị x.ử ph.ạt hành vi ng.ược đ.ãi cha mẹ, quyền nuôi dưỡng như nhau. Căn cứ các điều luật, TAND huyện Nghĩa Hành tuyên mỗi bên được trực tiếp nuôi dưỡng mẹ sáu tháng.

Bắt đầu từ ngày 1-10, nguyên đơn sẽ nuôi mẹ. Khi hết sáu tháng, quyền nuôi mẹ được chuyển lại cho bị đơn. Việc này sẽ được lặp đi lặp lại cho đến khi người mẹ m.ất hoặc hai bên ngồi lại cùng nhau tìm được tiếng nói chung.

Phiên tòa kết thúc, nếu đôi bên không có kháng á.n, bản á.n sẽ có hiệu lực pháp luật. Việc thi hành á.n đồng nghĩa với mẹ già phải di chuyển đến những nơi ở khác nhau. Điều ấy đủ để tất cả đ.au lòng…

Rất dễ phát sinh m.âu th.uẫn trong thi hành á.n

Luật sư Trần Hậu (Đoàn luật sư TP Đà Nẵng) cho biết đây là vụ á.n quá hy hữu, bởi rất dễ phát sinh tình huống xấu lúc thi hành án.”Chỉ cần một bên muốn giữ mẹ lâu hơn để chăm sóc, không tự nguyện thi hành án lập tức vấn đề thi hành án sẽ rất phức tạp, không dễ dự liệu”, luật sư Hậu nói.

“Vậy cuối cùng vụ ki.ện tra.nh quyền nuôi mẹ này để làm gì. Tại sao những người con không cùng nhau nuôi dưỡng mẹ. Cuối cùng người đ.au lòn.g nhất vẫn là mẹ. Các con nên vì mẹ mà ngồi lại với nhau bằng trái tim ấm áp, yêu thương, giữ lại giá trị gia đình. Có như vậy mẹ mới hạnh phúc tuổi già được. Nếu xử lý bằng pháp luật cứng nhắc, khó tránh khỏi những tình huống đ.au l.òng”, luật sư Hậu nói.