Trong lịch sử văn minh cổ đại Trung Hoa có ghi chép về Tam hoàng Ngũ đế. Theo đó Hoàng Đế là một trong ba vị Tam hoàng (bên cạnh Phục Hy, Thần Nông), cũng là vị đứng đầu trong Ngũ đế. Tương truyền rằng Hoàng Đế họ Công Tôn, tên Miên Viên, cũng có họ khác là Hùng thị.

Trong cuộc đời mình, Hoàng Đế lấy 4 người vợ, đó là Luy Tổ, Phương Lôi Thị, Đồng Ngư Thị, Mô Mẫu, và có tổng cộng 25 người con.

(Hình minh họa).

Đặc biệt, một trong các bà vợ gây tranh cãi của Hoàng Đế là Mô Mẫu và đây cũng được xem là phi tần xấu nhất trong lịch sử cổ đại Trung Quốc. Mô Mẫu được miêu tả là người vô cùng xấu xí, nhan sắc của bà thậm chí còn được ví với quỷ Dạ Xoa. Trong “Tứ tử giảng đức luận”, Hán Vương Tử Uyên có viết: “Mô Mẫu người lùn tịt, mặt rỗ chằng chịt”.

Tuy nhiên, ẩn bên trong nhan sắc xấu xí kinh hoàng của Mô Mẫu lại là một trí tuệ vượt bậc và có tấm lòng hiền đức. Theo một số truyền thuyết, những chiến công của Hoàng Đế như đánh bại Viêm Đế, giết Xuy Vưu đều có sự góp công rất lớn của Mô Mẫu. Ngoài ra, Mô Mẫu còn là người trợ giúp Hoàng Đế khi cùng ngài trải qua 52 trận chinh chiến, hàng phục Thần Nông, bình định thiên hạ, thống nhất 3 đại bộ lạc, kết thúc thời kỳ hỗn mang. Cũng có giai thoại nói rằng, Mô Mẫu còn là người phụ nữ đầu tiên làm ra chiếc gương soi.

Về đức hạnh của Mô Mẫu cũng được phụ nữ thời đó ca ngợi. Trong “Cửu chương, tích vãng nhật”, nhà thơ Khuất Nguyên khi viết về Mô Mẫu đã dành những lời thơ đẹp nhất, ca tụng bà là một người phụ nữ hoàn hảo cả về trí tuệ lẫn tâm hồn. Và cũng chính vì thế mà Hoàng Đế đã cưới bà làm vợ dù người phụ nữ này có nhan sắc xấu xí. Hoàng Đế được coi là vị vua đầu tiên của Trung Quốc cổ đại tôn sùng vẻ đẹp nội tâm và trí tuệ thay vì vẻ bề ngoài.